Çoban Matı
Anderssen-Kieseritzky,1851″Ölümsüz Oyun”
SATRANÇ YAZILARI:
Satranç Nedir?
Satrancın Yararları
En Güzel Savaş Oyunu Satranç
Satranç ve Bilgisayar Tarihinden Notlar
Satrançcılara 64 Altın Öğüt
SATRANÇLA İLGİLİ SÖZLER: giriş
SATRANÇ DÜNYA ŞAMPİYONLARI
Satrancın, zamanımızdan en az 4000 yıl önce Mısır’da oynandığına dair bulgular piramitlerdeki kabartmalarda bulunmaktadır. Yine Çin’de, Mezopotamya’da ve Anadolu’da oynanmaktaydı. Oyunun bugünkü adını alması, MS 3. – 4. yüzyıllarda Hindistan’da, oyuna ÇATURANGA denmesi ile başlar. Satranç ile ilgili ilk yazılı belgeler Hindistan’dan kalmadır. Daha sonra satranç İran’a, onlardan Araplara, Endülüslüler sayesinde de İspanya üzerinden Avrupa’ya yayılmıştır. Arap ve Avrupa el yazması kitaplardan sonra, İspanyol Lucena’nın ilk basılı satranç kitabında (1497) satrancın o zamanki yeni kuralları açıklandı. O zamandan bugüne kadar, satranç oyununun kuralları değişmeden gelmiştir. İspanya’dan sonra, İtalya, Fransa, Almanya, Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya’da satranç hızla yaygınlaştı. 15. yüzyılda İspanyol Lucena, 17. yüzyılda İspanyol El Greco, 18. yüzyılda Fransız Philidor’un satranç kitapları vardır. 19. yüzyıl sonlarında satrancın büyük yıldızları belirdi: Anderssen, Morphy, Rubinstein ve Steinitz. 1850’lerden başlayarak, güçlü oyuncuların katıldığı turnuvalar yapıldı. Sonunda, 1886’da o zamanın en kuvvetli iki satranç oyuncusu arasında, ilk dünya satranç şampiyonluk karşılaşması oynandı: Steinitz ve Zukertort. Steinitz bu maçı, 10 galibiyet, 5 beraberlik ve 5 yenilgi (+10 -5 =5) alarak kazandı.
İlk resmi dünya satranç şampiyonu belirlenene kadar bir çok güçlü oyuncu ile karşılaşıyoruz.
Ruy Lopez
Philidor
Greco16.YY’da Ruy LOPEZ, 17.YY’da Giachino GREKO, 18.YY’da Andre Danican PHİLİDOR önde gelen oyunculardır.
Loewenthal19.YY’da ise ortaya çıkan oyuncuların sayısında büyük bir artış vardır.Charles Do La BOURDANNİS, Howard STUANTON, LOEWENTHAL, Ernest FALKBEER ve en ünlüleri, kombinezonların üstadı Adolf ANDERSEN’den söz edebiliriz.
19.YY ilk Dünya Satranç Şampiyonunun ilan edildiği tarihtir.
Resmi olmayan ancak genel olarak kabul edilen şampiyonlar:
Howard Staunton
Adolf Anderssen
Paul Morphy
Resmi Şampiyonlar:
I. DÜNYA ŞAMPİYONU
Wilhelm STENİTZ (1836-1900)
Şampiyonluk Dönemi (1886-1894)
Prag’da 1836 altı yılında dünyaya gelmiştir.
Matematiğe çok meraklıydı.Eğitim için gitiği Viyana’da çok kısa sürede çok güçlü bir satrançcı oldu.Kombinezonlu satranç sitiliyle ünlüdür.1862 yılında Londra turnuvasında dikkatleri üzerine çekti.O zamanlar Dünyanın en güçlü oyuncusu olarak kabul edilen Andersen’i yendi.Ama Dünya Şampiyonluğuna 29 Mart 1886 tarihinde Zuckertort’u yenerek ulaştı. İlk resmi şampiyon oldu.
İlk ünvan maçı 11 Ocak 1885 tarihinde Newyork’ başladı.Birinci ayakta oynanan 5 maç sonunda +4-1 Zuckertort öne geçti.İkinci ayak St.Louis şehrinde yapıldı. Steinitz üstün bir performans göstererek rakibini yakaladı ve geçti.Üçüncü ayaksa New Orleans Şehrinde yapıldı.Steinitz burada üstünlüğünü daha da artırdı.29 Mart 1886 tarihinde rakibni kesin bir yenilgiye uğratan Steinitz , +10-5=5 skoru ile ilk resmi dünya şampiyonu ilan edildi. Sonraki yıllarda Tschigorin ve Gunsberg karşı üstünlükler sağladı.
Zuckertort-Stenitz
9 .Maç Vezir Gambiti-1885
1.d4 d5 2.c4 e6 3.Ac3 Af6 4.Af3 dxc4 5. e3 c5 6.Fxc4 cxd4 7.exd4 Fe7 8. 0-0 0-0 9. Ve2 Abd7 10.Fb3 Ab6 11.Ff4 Abd5 12. Fg3 Va5 13.Kac1 Fd7 14. Ae5 Kfd8 15.Vf3 Fe8 16. Kfe1 Kac8 17. Fh4 Axc3 18.bxc3 Vc7 19.Vd3 Ad5 20 Fxe7 Vxe7 21.Fxd5 Kxd5 22 .c4 Kdd8 23. Ke3 Vd6 24. Kd1 f6 25. Kh3 h6 26. Ag4 Vf4 27.Ae3 Fa4 28.Kf3 Vd6 29.Kd2 Fxc6 30.Kg3 f5 31.Kg6 Fe4 32.Vb3 Şh7 33. c5 Kxc5 34. Kxe6 Kc1+ 35.Ad1 Vf4 36. Vb2 Kb1 37.Vc3 Kc8 38.Kxe4 Vxe4 0-1
Paul Morphy satrançta romantik döneme son verdikten sonra Steinitz yeni bir ekolün temsilcisi oldu.Steinitz satranca stratejik düşüncenin girmesini sağlamıştır.Onun getirdiği ilkeler
1. Satrançta konumsal denge vardır.
2. Keskin hücümlar için konumsal dengenin bir taraf lehine bozulması gerekir.
3. Hücum rakibin zayıf noktalarına yapılmalıdır.
4. Savunmada taşlar ekonomik olarak kullanılmalıdır.
Oyun içindeki gelişme ise bu ilkelerin yani stratejinin uygulamasıdır.
II.DÜNYA ŞAMPİYONU
Emanuel LASKER
(1868-1941)
(1894 – 1921) Yılları arasında Dünya Şampiyonu olaraka kalmıştır.
Doğum yeri Berlinchen,Brandenburg- Almanyadır.1868- Ölümü ise 1941 yılında Newyork kentinde olmuştur.Lasker 1894 yılında Steinitz’i yenerek 2.dünya şampiyonu oldu. Fakat Steinitz’in fikirleri satranç dünyasında bir çığır açmıştı.Lasker bu fikirlerin takipçisi ve geliştiricisi oldu.Satranca psikolojik boyutu ekledi. 27 yıl Dünya Şampiyonu olarak kalmayı başardı.
Lasker Avrupa kıtasında tüm rakiplerine üstünlük sağladıktan sonra Newyork’a yerleşmeye karar vermiştir. 1893 Uluslarası Newyork turnuvasında ki 13 maçın tamamını kazanarak büyük bir rekor kırmıştır.
Ünvan karşılaşmaları Mayıs 1894 yılında başladı .New York,Philadelphia ve montreal’de oynanan maçlar sonunda +10-5=4 skoru ile dünya şampiyonluğu ünvanını ele geçirdi.Ve 7 kez bu ünvanı korumayı başardı: Steinitz 1896 +8-3=5; Marshall 1907 +8-0=7; Tarrasch 1908 +8-3=5; Janowsky 1908 +7-1=2; Schlecter 1910 +1-1= 8 ; Janowsky 1911 +8-0=3 v ve Tarrasch 1916 +5-0=1 skorları oynadığı bu 7 ünvan maçlarının sonuçlarıdır.
Lasker Matematik doktoru ve filzoftu.
Matemetikte çok ünlü birisi aynı zamanda fizik dahisi Albert Einstein’in arkadaşıydı.
Lasker-Steinitz 1894
12 maç
1.d4 d5 2.c4 e6 3.Ac3 Af6 4.Af3 Fe7 5.e3 0-0 6.Fd3 c5 7.dxc5 dxc4 8.Fxc4 Vxd1 9 Şxd1 Ac6 10.a3 Fxc5 11.b4 Fb6 12.Şe2 Fd7 13.Fb3 Kac8 14.Fb2 a5 15.b5 Ae7 16.Ae5 Fe8 17.a4 Fc7 18.Ac4 Fd7 19.Kac1 Aed5 20.Axd5 Axd5 21.Ae5 Fxe5 22.Fxe5 f6 23.e4 fxe4 exd5 24.Şf7 25.Khd1 Şe7 26.d6 Şf6 27.Şe3 Kxc1 28.Kxc1 Kc8 29.Kxc8 Fxc8 30.Fc2 Şf7 31.Fxh7 b6 32.Şe4 Şf6 33.g4 g5 34.Şf3 Şf7 35.Fe4 Şe8 36.h4 Şd7 37.h5 Şe8 38.Şe3 siyah terk eder.
III.DÜNYA ŞAMPİYONU
Jose Raoul Capablanca y Graupera
(1888-1942)
Şampiyonlık Dönemi(1921-1927)
Dünya şampiyonluğu unvan maçı için 1921 yılında Lasker’le karşılaşıp ve +4-0 = 10 skoru ile onu yenerek dünya şampiyonu olmuştur.
1888 Küba doğumludur.12 yaşında Küba şampiyonu olmuştur.Oyun sitili duru,sakin,dakik ve sadedir.Küçük üstünlükleri çok kısa sürede büyük üstünlüklere dönüştüren bir özelliği vardır.
Konumsal oyunun en iyi uygulayıcısıdır.
Özellikle kale oyun sonu çok güçlüdür.Her satranç oyuncusu başarılı olmak istiyorsa mutlaka kale oyun sonu çalışmalıdır.Oyun sonlarının yarısı kale oyun sonu olarak oynanmaktadır.
IV. DÜNYA ŞAMPİYONU
Aleksandr ALJEHİN
(1892-1946)
Şampiyonluk Dönemi(1927-1935 ve 1937-1946)
Buenos Aires’te 1927 yılında Capablanca’yı yenerek dünya şampiyonu oldu.Dünya Şampiyonu olabilmek için ilk önce bütün hayatını düzene soktu.Sistemli ve düzenli bir şekilde çalıştı. Rakibinin bütün maçlarını inceledi.Capablanca sağlam oyun sitili ,konumsal oyun anlayışı, yüksek savunma gücü ve dahi derecesindeki yeteneği ile yenilmesi güç bir dünya şampiyonu idi.Aljehin ise atak oyunun gelmiş geçmiş en büyük ustalarından birisidir. Beklide en büyüğüdür.Aljehin yoğun bir çalışma ile oyun tekniğini çok geliştirdi.Bugün atak oyunun dehası olarak kabul edilmektedir.
1927 yılında ünvan maçında Capablanca’yı 6+-3 = 25 skoru ile yenerek dünya şampiyonu oldu. 1929 ve 1934 ünvanını korumak için Bogoljubow ile iki kez karşılaştı.Ve skorlar 11-5=9 ve +8-3=15 şeklinde lehine idi.
Ama 1935 yılında Euwe Karşı +8-9=13 skoru ile ünvanını kaybetti.1937 yılında Euwe ile tekrar unvan için karşışarak 10-4=11 skoru ile yeniden şampiyon oldu. Bu bir ilkti. İlk defa bir dünya şampiyonu ünvanını ikinci kez elde etmişti.1946 ölüm yılına kadar dünya şampiyonu olarak kaldı. Öldüğünde ünvanını da yanında götürdü.
Capablanca-Aljehin
21 .Ünvan Maçı
1.d4 d5 2.c3 e6 3.Fe7 Af3 4.Fg5 Abd7 5.e3 Fe7 6.Af3 00 7.Kc1 a6 8.a3 h6 9.Fh4 dxc4 10.Fxc4 11. Fe2 Fb7 12.0-0 c5 13.dxc5 Axc5 14.Ad4 Kc8 b4 15.Acd7 16.Fg3 Ab6 17.Vb3 Afd5 18.Ff3 Kc4! 19.Ae4 Vc8 20.Kxc4 Axc4 21.Kc1 Va8 22.Ac3 Kc8 23.Axd5 Fxd5 24.Fxd5 Vxd5 25.a4 Ff6 26.Af3 Fb2 27.Ke1 Kd8 28.axb5 axb5 29.h3 e5 30.Kb1 e4 31.Ad4 Fxd4 32.Kd1 Axe3 beyazlar terk eder.
V. DÜNYA ŞAMPİYONU
Dr. Machgielis EUWE
(1901-1981)
Şampiyonluk Dönemi(1935-1937)
Amsterdam-Hollanda’da dünyaya geldi. Ve 5 yaşında satranç öğrendi.1928 yılında Dünya Satranç Federasyonunun (FİDE)’nin organize ettiği turnuvada Amatör Dünya Şampiyonluğu ünvanını kazandı.1935 yılında Aljehin ile ünvan maçına çıktığında kariyerinin zirvasindeydi.Çok çalışkan bir satrançı idi.Sistematik olarak çaılşırdı. ‘Düzenin ve gayretin dehası’ olarak anılmaktadır.
Aljehin ,Euwe’nin teorik birikiminden faydalanmak istiyordu.Ona ünvan maçı teklif etti. Maç teklifini kabul eden Euwe hemen geniş bir hazırlığa başladı.Teorik çaılmalarına bedensel dayanıklılığıda ekleme için fiziksel çalışmalara da zaman ayırdı.
Oynanan unvan maçını +14-12 kazanan Euwe beşinci dünya şampiyonu oldu.1937 yılındaki rövanşı ise Aljehin +10-4=11 skoru ile kazanarak ünvanını geri almayı başardı.
Aljehin-Euwe
1935-Unvan Maçı No:23
1.d4 e6 2.c4 f5 3.g3 Fb4 4.Fd2 Fe7 5.Fg2 Af6 6.Ac3 0-0 7. Af3 Ae4 8.0-0 b6 9.Vc2 Fb7
10.Ae5 Axc3 11.Fxc3 Fxg2 12.Şxc2 Vc8 13.d5 d6 14.Ad3 e5 15.şh1 c6 16.Vb3 Şh8 17.f4 e4 18.Ab4 c5 19.Ac2 Ad7 20.Ae3 Ff6 21.Axf5 Fxc322. Axd6 Vb8 23.Axe4 Ff6 24.Ad2 g5 25.e4 gxf 26.gxf Fd4 27.e5 Ve8 28.e6 Kg8 29 Af3 Vg6 30Kg1 Fxg1 31.Kxg1 Vf6 32.Ag5 Kg7 exd 34.Ve3 Ke7 35.Ae6 Kf8 36.Ve5 Vxe5 37.Fxe5 Kf5 38.Ke1 h6 39.Ad8 Kf2 40.e6 Kd2 41.Ac6 Ke8 42.e7 b5 43.Ad8 Şg7 44.Ab7Şf6 45.Ke6 Şg5 46.Ad6 Kxe7 47.Ae4 1-0
VI. DÜNYA ŞAMPİYONU :
Michail BOTWİNNİK(1911-1995 )
(1948 – 1957), (1958 – 1960) ve
(1961 – 1963) yılları arasında üç defa dünya şampiyonluğu ünvanını ele geçirdi.
Den Haag ve Moskova’da 1948 yılında oynanan ‘Beşler’ turnuvasını kazanarak Dünya Şampiyonu oldu.Çünkü Aljehin unvan sahibi olarak ölmüştü.12 yaşında iken satranca başladı. 14 yaşında simültane maçında Capablanca’yı yenmişti.1931 yılında Sovyetler Birliği Şampiyonu olduğunda bir çok ünlü Rus satranç ustasını geride bırakmıştı.7 defa Ülkesinde şampiyon oldu.
1957yılında Smyslow’a yenilerek ünvanını kaptırdı.1958 yılında ise Smyslow tekrar yenerek ünvanını geri aldı.1960 yılında ise Tal’e ünvanı tekrar kaptırdıysada 1961 yılında Tal’i yenerek ünvanını geri aldı.1963 yılında ise Petrosyan’a yenilerek ünvanını tekrar kaybetti.
Botwinnik bütün maçlarına itinalı bir şekilde hazırlanıyordu.Çok ölçülü ve düzenli yaşıyordu.
Maçlara hazırlanırken rakipleri ve onların oyun sitillerini ayrıntılı bir şekilde inceliyordu.
Örneğin Tal karmaşık pozisyonlara soktuğu oyunları kombinezon yeteneği sayesinde parlak bir şekilde kazanıyordu.Bunu tesbit eden Botwinnik Tal’e karşı Caro-Kann Savunmasını (1.e4 c5) seçerek onun açılışlarda karışık ve keskin konumlara girme isteğini engelliyordu.
Botwinnik-Smyslow
1954-Dünya Şampiyonluğu
28 Maç
1.d4 d5 2.c4 c6 3.Af3 Af6 4.Ac3 dxc4 5.a4 Ff5 6.e3 e6 7.Fxc4 Fb4 8.0-0 Abd7 9. Ah4 0-0
10.f3 Fg6 11.e4 e5 12.Axg6 hxg6 13.Ff3 Ve7 14.Ve2 exd4 15.Fxd4 Fc5 16.Fxc5 Vxc5 17.Şh1 g5 18.g3 Kad8 19.Fa2 Kfe8 20.Kad1 Af8 21.Kxd8 Kxd8 22.e5 Ad5 23.Axd5 cxd5
24.Vd2 Ae6 25.f4 gxf4 26.gxf4 Vc6 27.f5 Ac5 28.Vg5 Kd7 29.Kg1 f6 30.exf6 Ae4
31.f7 Kxf7 32.Vd8 Şh7 33.Fxd5 Af2 34.Şg2 Vf6 35.Vxf6 Kxf6 36.Şxf2 Kxf5 37.Ff3 Kf4
38. Kg4 1-0
Botwinnik-Smyslow arasında1954 yılında oynanan Dünya Şampiyonluğu maçları +7-7=10 skoru ile berabere bitti.Ünvan Botvinnikte kaldı.
VII. DÜNYA ŞAMPİYONU
Wasily SMYSLOW (1921….)
(1957 – 1958) Yılları arasında dünya şampiyonu olarak kalmıştır.
1957 Yılında Botwinnik’i yenerek dünya şampiyonu oldu.Sonuç 12½-9½ Smyslow ‘un lehineydi.1958 yılında oynanan unvan maçında Botwinnik Smyslow’u 12½-10½ skoru ile yenerek ünvanı tekrar ele geçirdi.Smyslow küçük avantajları mükemmel bir şekilde kazançlara çeviriyordu.Karışık olmayan hafif üstün konumlar onun için yeterliydi.Bu özellik onun oyun sonunda dünyanın gelmiş geçmiş en ünlü ustalarından birisi olmasını sağladı.Özellikle kale oyun sonunda çok ustaydı.Capablanca’nın stilini andıran bir oyun anlayışı vardı.
Smyslow -Botwinnik-
1957-Dünya Şampiyonluğu
Unvan Maçı No:24
1.e4 c5 2.Af3 g6 3.c4 Fg7 4.d4 d6 5.Ac3 Ac6 6.Fe3 Fg4 7.dxc5 dxc5 8.Vxd8 Kxd8
9.Fxc5 Fxc3 10.bxc3 Af6 11.Ad4 Axe4 12.Axc6 bxc6 13.Fxa7 Ad6 14.f3 Ad6 15.a4 Ka8 16.Fb6 0-017.c5 Ac8 18.g4 Fe6 19 a5 Axb6 20.cxb6 Kfb8 21.Fd3 Kxb6 22.axb6 Kxa1 23. Şd2 Ka224.Şe3 Fc8 25.Kd1 Kb2 26.Fc4 Şg7 27.Kd8 Fe6 28.Fxe6 fxe6 29.Kb8 e5 30.c4 Şf7 31.c5 Şe6 32.Kd8 g5 33.h3 Kb1 34.Şd2 Kb5 35.Şd3 Kb1 36.Şc4 Kc1 37.Şb4 Kb1 38.Şa4 Ka1 39.Şb4 Kb1 40.Şa3 Ka1 41.Şb2 Ka5 42.Kd3 Ka8 43.Şb3 Ka5 1-0
VIII. DÜNYA ŞAMPİYONU :
Michail TAL (1936-1992)
(1960 – 1961)Yılları arasında dünya şampiyonu olarak kaldı.
1960 Yılında Botwinnik’le oynadığı unvan maçını +6-2=13 şeklinde net bir skorla kazanarak sekizinci dünya şampiyonu oldu.Atak oyunu ve kombinezonların dahisi sayılan Tal yaptığı fedalarla ünlüdür.Hızlı bir oyun stiline sahipti.Botwinnik ise ünvanı kaybettikten sonra tekrar bilimsel yöntemleri kullanarak hazırlıklara başladı.
Uyguladığı bir yıllık özel program sonunda oynan unvan maçında Botwinnik, Tal’i +10-5=6 gibi açık bir farkla yendi.
Botvinnik-Tal 1960
Dünya Şampiyonluğu
Maç No 30
1.c4 Af6 2.Af3 g6 3.g3 Fg7 4.Fg2 0-0 5.d4 d6 6.Ac3 Abd7 7.0-0 e5 8.e4 c6 9.h3 Vb6 10.d5 cxd5 11.cxd5 Ac5 12.Ae1 Fd7 13.Ad3 Axd3 14.Vxd3 Kfc8 15. Kb1 Ah5 16.Fe3 Vb4 17.Ve2 Kc4 18.Kfc1 Kac8 19.Şh2 Vxb2 24.Kab1 Vxb2 25.Kxb2 fxe 26.Kb3 Kd4 27. Fe1 Fe5 28.Şg1 Ff4 29.Axe2 Kxc1 30.Axd4 Kxe1 31.Ff1 Fe4 32.Ae2 Fe5 33.f4 Ff6 34.Kxb7 Fxd5 35.Kc7 Fxa2 36.Kxa7 Fc4 37. Ka8 Şf7 38.Ka7 Şe6 39.Ka3 d5 40.Şf2 Fh4 41.Şg2 Şd6 42.Ag3 Fxg3 43.Fxc4 Dxc4 44.Şxg3 Şd5 45.Ka7 c3 46.Kc7 Şd4 0-1
IX. DÜNYA ŞAMPİYONU :
Tigran PETROSYAN
(1929-1984)
(1963 – 1969) Yılları arasında Dünya şampiyonu olarak kaldı.
1963 tarihinde Botwinnik’i +12½-8½ skoru ile yenerek şampiyon oldu. Sağlam,sakin ve kuvvetli oynayan bir oyuncudur.Ondan maç almak çok güçtür.Güçlü bir psikolojik yapıya sahiptir.
Beraberliklerin oyuncudur.Beraberlik yapmayı aklına koyduğu zaman bunu kimse engeleyemezdi. Sistematik çalışmayı çok severdi.
Petrosjan-Botwinnik-1963
Dünya şampiyonluğu
Maç No:34
1.c4 g6 2.d4 Af6 3.Ac3 d5 4.Af3 Fg7 5.e3 0-0 6.Fe2 dxc4 7.Fxc4 c5 8.d5 e6 9.dxe6 Vxd1 10.Şxd1 Fxe6 11.Fxe6 fxe6 12.Şe2 Ac6
13.Kd1 Kad8 14.Kxd8 Kxd8 15.Ag5 Ke8 16.Age4 Axe4 17.Axe4 b6 18.Kb1 Ab4
19.Fd2 Ad5 20.a4 Kc8 21.b3 Ff8 22.Kc1 Fe7 23.b4 c4.24.b5 25.Fc3 Fa3 26.Kc2 Axc3 27.Kxc3 Fb4 28.Kc2 Şe7 29.Ad2 c3
30.Ae4 Fa5 31.Şd3 Kd8 32.Şc4 Kd1
33.Axc3 Kh1 34.Ae4 Kxh2 35.Şd4 Şd7
36.g3 Fb4 37.Şe5 Kh5 38.Şf6 Fe7 39.Şg7 e5 40.Kc6 Kh1 41.Şf7 Ka1 42.Ke6 Fd8
43.Kd6 Şc8 44.Şe8 Fc7 45.Kc6 Kd1
46.Ag5 Kd8 47.Şf7 Kd7 48.Şg8 1-0
X. DÜNYA ŞAMPİYONU
Boris SPASSKY
(1937-….)
(1969 – 1972) Yılları arasında dünya şampiyonu olarak kaldı.
1969 Yılında Petrosjan’dan +6-4=13 skoru ile dünya şampiyonluğu ünvanını devraldı. Strateji ve kombinezon ustasıydı.
Mücadeleci bir yapısı vardı.Agresif bir sitili vardı.
Spassky-Petrosjan
1969 Dünya Şampiyonluğu
Maç No:37
1.e4 c5 2.Af3 d6 3.d4 Cxd4 4.Axd4 Af6.5Ac3 a6 6.Fg5 Abd7 7.Fc4 Va5 8.Vd2 h6 9.Fxf6 Axf6 10.0-0-0 e6 11.Khe1 Fe7 12.f4 0-0 13.Fb3 Ke8 14.Şb1 Ff8 15.g4 Axg4 16.Vg2 Af6 17.kg1 Fd7 18.f5 Şh8 19.Kdf1 Vd8 20.fxe6 fxe6 21.e5 dxe5 22.Ae4 Ah5 23.Vg6 exd4
24.Ag5 1-0. Mata çare yok.
XI. DÜNYA ŞAMPİYONU
Robert James (‘bobby’) FİSHER
(1943-…..)
(1972 – 1975) Yılları arasında dünya şampiyonu olarak kaldı.
1972 yılında Spassky’i +7-3=11 skoru yenerek on birinci dünya şampiyonu oldu. O bir satranç dehasıdır.Ama aynı derecede de geçimsiz biriydi.Oynadığı oyunlar mükemmeldi.Yaratıcı ve agresif bir satranç oyuncusuydu.
Fisher-Spassky 1972
Dünya Şampiyonluğu
Maç No:41
1.e5 e5 2.Af3 Ac6 3.Fb5 a6 4.Fa4 Af6 5.0-0 Fe7 6.Ke1 b5 7.Fb3 d6 8.c3 0-0 9.h3 Ab8 10.d4 Abd7 11. Abd2 Fb7 12.Fc2 Ke8 13.b4 Ff8 14.a4 Ab6 15.a5 Abd7 16.Fb2 Vb8 17.Kb1 c5 18.bxc5 dxc5 19. dxe5 Axe5 20.Axe5 Vxe5 21.c4 Vf4 22.Fxf6 Vxf6 23.cxb5 Ked8 24.Vc1 Vc3 25.Af3 Vxa5 26.axb5 27.Vf4 Kd7 28.Ae5 Vc7 29.Kbd1 Ke7 30.Fxf7 Kxf7 31.Vxf7 Vxf7 32.Axf7 Fxe4 33. Kxe4 Şxf7 34.kd7 Şf6 35.Kb7 Ka1 36.Şh2 Fd6 37.g3 b4 38.Şg2 h5 39.Kb6 Kd1 40.şf3 Şf7 41.Şe2 Kd5 42.f4 g6 43.g4 hxg4 44.hxg4 g5 45.f5 Fe5 46.Kb5 Şf6 47.Kexb4 Fd4 48.Kb6 Şe5 49.Şf3 Kd8 50.Kb8 Kd7 51.K4b7 Kd6 52.Kb6 Kd7 53.Kg6 Şd5 54.Kxg5 Fe5 55.f6 Şd4 56.Kb1 1-0
XII. DÜNYA ŞAMPİYONU :
Anatoly KARPOV
(1951-….)
(1975 – 1985) Yılları arasında dünya şampiyonu olarak kaldı.
Fisher unvan maçı oynamayı reddetti.Adaylar arası karşılaşmaları kazanan Karpov dünya şampiyonluğu ünvanı için oynamayı hak etmişti.Bunun üzerine FİDE (Dünya Satranç Federasyonu) Karpov’u 1975 yılında dünya şampiyonu ilan etti.Olağanüstü çalışkan ve disiplinli bir satranç ustasıydı.Çok güçlü bir sinir yapısı vardı. %78,6 oranında yüksek bir performans sahibiydi.Oynadığı hemen hem her turnuvayı kazandı.Dünya şampiyonluğuna aday olanlar arasında yapılan karşılaşmaları kazandıktan sonra finalinde rakibi V.Kortschnoy’du.Ve Karpov zorlu mücadeleyi 12½-11½ skoru ile kazandı.
Fisher’in unvan maçı oynamayı reddetmesi nedeniyle Resmi ünvan maçı oynamaksızın dünya şampiyonu ilan edildi.Daha sonra karpov iki kez daha ünvanını Kortschnoy’a karşı korumak zorunda kaldı.
Karpov- Kortschnoy
1978 Ünvan Maçı
No:32
1.e4 d6 2.d4 Af6 3.Ac3 g6 4.Af3 Fg7 5.Fe2 0-0 6.0-0 c5 7.d5 Aa6 8.Ff4 Ac7 9.a4 b6
10.Ke1 Fb7 11.Fc4 Ah5 12.Fg5 Af6 13.Vd3 a6 14.Kad1 Kb8 15.h3 Ad7 16.Ve3 Fa8
17.Fh6 b5 18.Fxg7 Şxg7 19.Ff1 Af6
20.axb5 axb5 21.Ae2 Fb7 22.Ag3 Ka8
23.c3 Ka4 24.Fd3 24.Va8 e5 dxe5
26.Vxe5 Axd5.27.Fxb5 Ka7 28.Ah4 28.Fc8 29.Fe2 Fe6 30.c4 Ab4 31.Vxc5 Vb8
32.Ff1 Kc8 33.Vg5 Şh8 34.Kd2 Ac6
35.Vh6 Kg8.38.Af3 Vf8 37:Ve3 Şg7
38.Ag5 Fd7 39.b4 Va8 40.b5 Aa5 41.b6 1-0
XII. DÜNYA ŞAMPİYONU :
Garry KASPAROV
(1963-…..)
(1985 – 2000) yılları arasında dünya şampiyonu olarak kaldı.
1985 Yılında Karpov’u yenerek on üçüncü Dünya şampiyonu oldu.Orjinal fikirleriyle,
yüksek teknik,güçlü bir mücadele ruhu,sağlam bir risk,güçlü psikoloji, mükemmel teori bilgisi ve çalışması,konum değerlendirmesi ve üstün analiz yeteneği ile Dünyanın bu güne kadar gördüğü en güçlü satrançı.Ve onun kadar güçlü Karpov arasında başlayan rekabet 1980 ve 1990’lı yıllarda dünya satrancına damgasını vurmuştur.
Karpov-Kasparov 1985
Dünya şampiyonluğu
Maç no:16
1.e4 c5 2.Af3 e6 3çd4 Cxd4 4.Axd4 Ac6 5.Ab5 d6 6.c4 Af6 7.A1c3 a6 8.Aa3 d5 9.cxd5 10.exd5 Ab411.Fe2 Fc5 12 0-0 0-0 13.ff3 Ff5 14.Fg5 Ke8 15.Vd2 b5 16.Kad1 Ad3 17.Aab1 h6 18.Fh4 b4 19.Aa4 Fd6 20.Fg3 Kac8 21.b3 g5 22.Fxd6 Vxd6 23.g3 Ad7 24.Fg2 Vf6 25.a3 a5 26.axb4 axb4 27.va2 Fg6 28.d6 g4 29.Vd2 Şg7 30.f3 Vxd6 31.fxg4 Vd4 32.Şh1 Af6 33.Kf4 Axe4 34.Vxd3 Af2 35.Kxf2 Fxd3 36.Kfd2 Ve3 37.Kxd3 Kc1 38.Ab2 Vf2 39.Ad2 40.Axd1 Ke1 0-1
1998’den sonra iki ayrı dünya şampiyonluğu kabul edilmeye başlanmıştır. Biri FIDE’nin (Dünya Satranç Federasyonu) düzenlediği dünya birinciliği turnuvasını kazanan dünya şampiyonu, diğeri de Profesyonel Satranççılar Birliğinin dünya şampiyonu. 2001 yılında FIDE’nin dünya şampiyonu V. Anand’dır, Profesyonel Satranççılar Birliğinin dünya şampiyonu da V. Kramnik’tir. Dünya Satranç Şampiyonlarının hepsinin deha düzeyinde zekaları olduğu bilinmektedir. Bu dünya şampiyonlarından bazıları bilim ve matematik alanında da dünyanın önde gelen bilim adamlarından idiler. Emanuel Lasker matematikçi ve filozof idi. Dr. Max Euwe matematik doktorası sahibiydi ve matematik hocalığı yaptı. Mikhail Botvinnik mühendis ve daha sonra profesör olmuş, bilgisayar alanında çok değerli bilimsel çalışmalar yapmıştır.
“Klasik” Dünya Şampiyonları
Gary Kasparov, (1993 – 2000)
Vladimir Kramnik, (2000 – günümüze kadar)
FIDE Dünya Şampiyonları (1993’ten bu yana)
Anatoly Karpov (1993 – 1999)
Alexander Khalifman (1999 – 2000)
Viswanathan Anand (2000 – 2002)
Ruslan Ponomariov (2002 – 2004)
Rustam Kasımcanov (2004 – 2005)
Veselin Topalov (2005 – 2006)
Vladimir Kramnik (2006 – )
Viswanathan Anand (2006 – 2013)
Magnus Øen Carlsen,(22 Kasım 2013- Günümüze kadar)
(d. 30 Kasım 1990) Norveçli büyük usta. 2004 yılında Corus Satranç Turnuvası C grubunu 13 yaşında kazanarak uluslararası alanda dikkat çekti ve iki yıl sonra 15 yaşında aynı turnuvada B grubunda kazandı. Bu yıl Linares’te 2808 ELO performansıyla 2., Corus’ta 2824 ELO performansıyla eş puanla 1. olmuştur.
Nisan 2008 FIDE listesinde, 2765 ELO reytingine sahiptir. Rating listesinde 2. durumdadır. Carlsen 26 Nisan 2004’te 13 yıl, 4 ay ve 27 günlük yaşı ile büyük usta oldu. Sergey Karjakin ve Parimarjon Negi’den sonra dünya tarihinde üçüncü en genç büyük ustadır.1 Ocak2010 yılında FIDE‘nin yaptığı sıralamada birinci sıraya yerleşti ve 19 yaşında iken dünyanın en genç ilk sıraya yerleşen şampiyonu oldu.[1]
22 Kasım 2013 tarihinde FIDE Dünya şampiyonluğunu, Anand‘ı 10 oyun sonunda 6.5-3.5 kazanarak elde etmiştir.
